ANOREKSİYA NERVOZA
Anoreksiya Nervoza (AN); vücudun ihtiyacı olandan daha az enerji alma tutumu ile kişinin belirgin olarak olması gerekenden çok daha düşük kiloya sahip olması durumudur. Belirgin biçimde düşük vücut ağırlığı , olağan en düşüğün altında ya da çocuklar ve gençler için beklenen en düşüğün altındadır. AN olan kişiler kilo almaktan ve şişmanlamaktan çok korkar ve çok zayıf olmasına rağmen kilo almayı güçleştiren sürekli tekrar eden davranışlarda bulunur. Yani aslında kişinin vücut ağırlığını ya da biçimini nasıl algıladığı ile ilgili bir bozukluk vardır, kişi kendini değerlendirirken vücut ağırlığı ve biçimine gerçek dışı bir anlam yükler.
Anoreksik misin?
- Başkalarının zayıf olduğunu söylemesine rağmen kilolu hissediyor musun?
- Kilo almaktan korkuyor musun?
- Kendine güveninin kilonla veya fiziksel görüntünle bağlı olduğunu düşünüyor musun?
- Yemek yemeyle ilgili yalan söylüyor musun?
- Yemek yerken bunu başkalarından saklama ihtiyacı hissediyor musun?
- Çok stresli veya kendinle ilgili kötü düşüncelere kapıldığın dönemler diyete başlıyor, çok fazla egzersiz yapıyor veya kusma gibi davranışlar sergiliyor musun?
- Yemek yemediğin veya egzersiz yapmadığın zaman kendini daha güçlü ve kontrolü ele almış hissediyor musun?
Anoreksiya Nervoza Belirtileri
- Belirgin miktarda kilo kaybı ( en alt sınırın % 15 altı )
- Zayıf olmasına rağmen kilo almaktan çok korkma, şişmanlama korkusu
- Olumsuz beden algısı (Çok zayıf olmasına rağmen kilolu olduğunu düşünme )
- Hayatta büyük oranda kilo vermeye odaklanma,
- Kadınlarda düzensiz adet görme ve üç ay arka arkaya hiç adet görmeme ,
- İçine kapanma ,sosyal ortamlardan ( özellikle yemek olan ) uzak durma, aileyle yemek yememe,
- Kilo alımını engellemek için kusma, laksatif kullanma veya idrar söktürücü kullanma,
- Yemek yememek için çeşitli bahaneler gösterme ‘ tokum ‘ bu besine alerjim var ‘gibi ,
- Başkaları için özenli sofralar kurma,
- Kalorili besinlerden kaçınma, yiyeceklerin miktarını aşırı sınırlama,
- Depresyon ,huzursuzluk ve ruh halinde sık değişmeler,
- Aşırı egzersiz yapma,
- Kişisel değer duygusunu günlük yeme oranıyla bağdaştırma,
- Yemek yediği zaman yoğun suçluluk duyma,
- Yemek, kalori ,besin içerikleriyle ilgili takıntılı olma.
Anoreksiya Sebepleri
Anoreksiya Nervoza’yı tek bir sebebe bağlamak yanlış olur. Genellikle duygusal, sosyal, kültürel veya genetik birçok faktörün bir araya geldiği, karmaşık bir durumdur. Bunların dışında ortak görülen bazı sebepler de olabilir;
- Vücudundan memnun olmama,
- Mükemmeliyetçilik,
- Katı diyetler yapma,
- Özgüven düşüklüğü,
- Ailevi problemler,
- Çocukluk travmaları,
- Geçmişte yaşanan fiziksel veya cinsel istismar.
Anoreksiya Nervoza’nın etkileri
Vücut kendini çalıştırması için dışardan enerji alımına ihtiyaç duyar. Yemekler vücudun benzini gibi gibidir. Eğer bu yetersiz miktarda alınırsa, çalışmasını sürdürebilmek için kendi kendini yiyerek enerji üretmeye başlar. Yani yağlarını yakar, vücut yağı da tükentiğinde kaslarını yakmaya başlar. Vücudun kaslarını kullanması hem organlar hem de beyin üzerinde çok olumsuz etkilere yol açar.
Beyin düzgün çalışmamaya başlar, doğru düşünebilme ve hafıza zayıflar,
Saçlar zayıflar ve dökülmeye başlar,
Tansiyon düşer, kalp atışları yavaşlar ve kalp yetmezliğine kadar gidebilir,
Kan değerleri düşer,
Kemik erimesi, kas zayıflaması, eklemlerde çeşitli rahatsızlıklar görülür
Böbrek taşı oluşur, böbrek yetmezliği gelişebilir,
Kabızlık gibi bağırsak problemleri başlar,
Adet düzensizlikleri görülür, hamile kalma ihtimali düşer veya düşük riski, gebelik problemleri oluşur,
Çabuk üşüme başlar, tırnaklar kırılganlaşır, cilt rengi soluklaşır.