Mindful Eating Nedir?
Mindful eating yemek yemenin psikolojik tarafına değinir. Mindful eating kişinin yemek yerken yediği anda olması, yani an be an farkında olması ve vücudunun yemeğe verdiği fiziksel ve duygusal tepkileri gözlemlemesidir. Doyma hissi, tat alma, tokluk hislerinin farkında olunduğu yeme şekli mindful eating olarak tanımlanır. Mindful beslenme neden ve ne kadar yediğimizi anlamımızı sağlar. Bu nedenle Türkçe’de “yeme farkındalığı”, “farkındalıklı yemek”, “bilinçli beslenme” gibi çeviriler kullanılmaktadır. Tam anlamı aslında bilinçli beslenmedir.
Mindful beslenme yani yeme farkındalığı size o sırada gözlemlediğiniz duygu, düşünce ve bedensel duyularınızı kabul etmenizi sağlar hatta bu farkındalık yemeği satın aldığınız andan, hazırlama, pişirme, servis etme ve tüketme anına kadar uzanır.
Çoğumuz koşturmalı hayatımızda öğüne zaman bulamayıp arabanın içinde bir yere yetişirken, bilgisayar karşısında çalışırken veya koltukta uzanıp televizyon izlerken yemek yiyebiliyoruz. Bu işlerin arasına yemeği sıkıştırmak da bilinçsizce yememize ve doyduğumuzu anlamamıza sebep oluyor. Aslında çoğu zaman zaten aç olduğumuz için yemiyoruz bir durumla veya duyguyla baş etmek için kendimizi yemeğe veriyoruz.
Mindful Eating- Mindful Beslenme Faydaları
Yemek yerken yemeğin tadına ve dokusuna odaklanmak, fark etmek, vücudunuzun açlığa ve doygunluğa karşı verdiği tepkiyi hissetmek, yemekle modundaki ve enerjisindeki değişimi görmek kişiye daha tatmin edici bir yeme hissi sağlar. Yediğinin farkında olmak aynı zamanda sindirimi de kolaylaştırır, daha az yemekle daha tok hissetme sağlar ve bir sonraki öğünde de mantıklı ve sağlıklı seçimler yapmanızı sağlar. Yani kısaca mindful beslenme sizi sağlıksız yeme düzeninden ve yemek seçimlerinden uzaklaştırır.
Mindful beslenme faydaları:
- Yoğun telaş ve aceleyle geçen bir günün ardından bir mola verme hissi yaratır, üstünüzdeki stres ve anksiyeti azaltır,
- Yemekle olan ilişkinizi anlamanızı sağlar, açlık dışındaki hangi duygular sizi yemeye itiyor bunu görebilirsiniz,
- Yediğiniz yemekten daha fazla zevk almanızı sağlar,
- Her yediğiniz yemeğin üzerine nasıl hissettiğinize odaklanarak, sonraki öğünlerinizde daha sağlıklı seçimler yapmanızı sağlar,
- Yavaş yemek yemek daha kolay sindirmenizi sağlar,
- Daha az yemek yiyerek daha kısa sürede doymanızı sağlar,
- Daha sağlıklı ve dengeli beslenmenizi sağlar.
Adım Adım Mindful Eating
Mindful beslenme için öncelikle o ana dikkat etmek gerekir. Yani televizyon izlerken, bir şey okurken, kafanızda bir şey planlarken ya da telefonla ilgilenirken otomatik gerçekleşen yeme davranışı mindful değildir. Başlangıç için 5’er dakikalık mindfulness ile başlayıp pratik yaptıkça bu süreleri uzatabilirsiniz. Mindful beslenme yemek yerken başlamaz bunu unutmayın! Marketten alacaklarınızı yaptığınız listeden veya bir kafede menüye bakarken de mindfulness’a başlamalısınız.
- Yemeğe başlamadan derin derin birkaç kez nefes alıp verin ve her bir lokmanın sizin sağlığınıza olan faydasını düşünün. Sizin için aklınıza yatan bir sağlık faydasını düşünmeye çalışın.
- Yemeği aldığınız hatta markette seçtiğiniz andan tabağınıza geldiği aşamaya kadar olan süreçte tüm duyularınızı kullanın. Nasıl göründüğüne, kokusuna, hazırlama sırasında sizde oluşan duygulara ve son olarak tadına odaklanın.
- Yemek yerken kendinizi ve duygularınızı gözlemleyin. Rahat pozisyonda oturun ve etrafınızda olan bitenin farkında olun. Ancak etrafınız dikkatinizi dağıtmasın yani çevresel uyarılara karşı kendinizi kapatarak yemeğe ve kendinize odaklanın.
- Neden yemek yediğinizi düşünün. Gerçekten aç olduğunuz için mi yoksa can sıkıntısı, stres, üzüntü ya da sevinçten mi yiyorsunuz bunu ayırt edin.
- Yediğinize odaklanın. Yemeden önce yemeğinizin sertlik ve dokusunu düşünün, sonra yemeği çiğnerken bu dokunun baştakiyle aynı olup olmadığına bakın. Her bir lokmada yemeğin içine giren malzemeleri ayırmaya onların tadını almaya çalışın.
- Zamanla ne hissettiğine bakın. Zaman geçtikçe doyuyor musunuz, ne zaman tokluk hissi oluşuyor bunları deneyimleyin ve acele etmeyin.
- Yemeğinizin tabağınıza gelene kadar olan yolculuğunu düşünün. Hangi hayvan veya bitki kullanılmış, insan faktörü nerede devreye girmiş bunların farkına varmanız daha sağlıklı seçimler yapmanızı da sağlayacaktır.