Yeme Davranışları
Yeme davranışı aslında çok kapsamlı bir kavramdır ve genel olarak bireylerin düşünce, duygu ve davranışlarının besinlerle olan ilişkisidir. Ne yediğimiz aynı zamanda ne hissettiğimizi de etkiler. Yemek yemek kişiye hem psikolojik hem de fizyolojik olarak fayda sağlamalıdır. Yani kişi kendini iyi hissederken vücudu da bu besinle besleniyor olmalıdır. Örneğin çok az yediğinizde açlık hissedersiniz ve bu yemeye karşı olumsuz duygular uyandırır, çok yemek yendiğinde ise mide ağrıyabilir, hazımsızlık olabilir bu da yemeğe karşı yine olumsuz bir duygu geliştirmeye sebep olur. Yemek seçimi, motivasyonu, diyet alışkanlıkları ve yeme bozukluklarının hepsi bir çeşit yeme davranışıdır. Yemek seçimleri ise aslında yeme davranışlarını oluşturur. İnsanlar kişisel, sosyal, ekonomik bir çok etkiyle gün içinde yüzlerce yemek seçimi yapabilir. Her seçim ise sağlık üzerinde bir etki yaratır. Bu sebeple sağlıklı beslenme alışkanlıkları uzun dönemde her açıdan sağlığı olumlu yönde etkiler.Yeme davranışı psikolojide normal ve anormal olarak ayrılır. Sağlıklı yeme davranışı ile fazla kilo alımı önlenebilir, düzensiz ve sağlıksız yeme alışkanlığı oluşmaz, vücut yeteri kadar vitamin-mineral alabilir, daha enerjik hissedilir, iştah kontrolü sağlanır ve en önemlisi kişi kendini daha iyi hisseder. Bu yeme davranışlarını etkileyen birçok faktör vardır.
Yeme Davranışlarını Etkileyen Faktörler
Biyolojik Faktörler; acıkma, iştah, bir şeyin tadını isteme…
Sosyal Faktörler; arkadaş ortamı, aile, kültür, yeme alışkanlıkları, sosyal medya…
Fiziksel Faktörler; zaman, yetenek, hazırlama koşulları…
Ekonomik Faktörler.,
Psikolojik faktörler, duygulara bağlı yemek yeme, stres, depresyon, anksiyete…
Günümüz koşullarında sosyal faktörler hayatın merkezine o kadar oturdu ki, artık sadece fotoğrafını çekmek bile bir yemek yeme davranışını gerektiriyor. Dolayısıyla istemsiz kilo kazanımı, diyet, tekrar kilo alma gibi kısır bir döngü oluşuyor. Dünya genelinde yapılan bir araştırmaya göre 6 kişiden 3’ü obezite riski taşırken, 2’si fazla kilo ile hayatının bir noktasında mücadele ediyor. Yani 6 kişiden sadece 1’i hayatı boyunca kilo anlamında şanslı oluyor.
Kilo kontrolünde yeme davranışlarının rolü
Sağlıklı yeme davranışı geliştirmek ve bunu alışkanlık haline getirmek kilo kontrolü için kişinin kendi kendine yapabileceği ilk adımdır. Öncelikle gerçekten yeme davranışının sağlıksız olduğunu kendiniz kabul etmeli, değiştirmeniz gerektiğine inanmalısınız. Yani değişimi kabul etmelisiniz, başka biri sizin yeme davranışınızı değiştirmeniz gerektiğini söyleyip değiştiremez. Kendinizi gözlemlemeli sorunu bulmalı ve çözeceğinize inanmalısınız.